W drugiej połowie 2023 roku przeprowadzono międzynarodowe badanie pt. „Wpływ zagranicznych staży zawodowych (VET) na krajowe systemy edukacyjne w Europie Środkowo-Wschodniej”. Projekt objął sześć państw: Czechy, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowenię oraz Węgry, a jego koordynatorem była Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
W badaniu uczestniczyli nauczyciele i dyrektorzy szkół zawodowych, którzy w latach 2014-2020 brali udział w programie Erasmus+ w sektorze kształcenia i szkolenia zawodowego. Łącznie przeprowadzono 88 indywidualnych wywiadów pogłębionych oraz zebrano 909 ankiet.
Wyniki badania pokazują, że międzynarodowe mobilności edukacyjne nie tylko rozwijają kompetencje uczniów, ale również stają się impulsem do pozytywnych zmian w szkołach zawodowych. Nauczyciele towarzyszący uczniom podczas zagranicznych staży i praktyk odgrywają istotną rolę w podnoszeniu jakości nauczania - zarówno poprzez wdrażanie innowacji dydaktycznych, jak i dzielenie się zdobytym doświadczeniem z gronem pedagogicznym.
Nauczyciele jako ambasadorzy zmian
Zdecydowana większość respondentów - aż 84% - wskazała, że uczniom podczas wyjazdów najczęściej towarzyszą nauczyciele przedmiotów zawodowych. 74% wskazało na obecność nauczycieli języków obcych. Samodzielne wyjazdy uczniów to rzadkość, taką możliwość zadeklarowało zaledwie 4% badanych.
Zebrane dane pokazują, że nauczyciele nie tylko wspierają uczniów, ale również sami czerpią z mobilności. 60% ankietowanych zadeklarowało, że po powrocie z zagranicznych staży wdrażają innowacje w swoich lekcjach, a kolejne 29% oceniło ten wpływ jako umiarkowany.
Wiedza, która zostaje w szkole
Mobilności edukacyjne nie kończą się na indywidualnych doświadczeniach. Aż 89% nauczycieli dzieli się zdobytą wiedzą z koleżankami i kolegami z grona pedagogicznego. W większych placówkach (powyżej 750 uczniów) ten odsetek sięga 91%, podczas gdy w mniejszych szkołach (poniżej 250 uczniów) wynosi 86%.
Realny wpływ na jakość nauczania
Efekty zagranicznych staży są szczególnie widoczne w obszarze kształcenia praktycznego. 72% badanych wskazało, że mobilności znacząco podniosły jego jakość. 61% zauważyło powstanie nowych materiałów dydaktycznych, a 60% - poprawę jakości prowadzonych w szkole lekcji.
Im większa szkoła, tym silniejszy wpływ mobilności. W placówkach powyżej 750 uczniów aż 76% nauczycieli oceniło wpływ staży jako wysoki, w średnich szkołach (251-750 uczniów) - 70%, a w małych (poniżej 250 uczniów) - 65%.
Badanie pokazuje, że zagraniczne staże zawodowe mają realny wpływ na rozwój szkół, nauczycieli i uczniów. Dzięki mobilnościom edukacyjnym szkoły zawodowe w Europie Środkowo-Wschodniej stają się bardziej otwarte na innowacje, współpracę międzynarodową i nowoczesne metody nauczania. Nauczyciele jako uczestnicy i liderzy tych zmian, odgrywają kluczową rolę w budowaniu nowej jakości edukacji zawodowej.
Po więcej informacji na temat wyników badania, zapraszamy do newslettera Zespołu Analityczno-Badawczego „Pod Lupą”: