Szerokie kompetencje, które można wykorzystywać w różnych sytuacjach, zawodach i branżach – to jedne z najważniejszych benefitów staży zagranicznych. Potwierdzają to badania prowadzone w Europie Środkowo-Wschodniej.
Mowa o tzw. kompetencjach transwersalnych – inaczej przekrojowych, przenaszalnych albo transferowalnych. Umiejętności te rozwijają się niezależnie od konkretnej pracy i można je wykorzystać w wielu różnych kontekstach.
W badaniu „Wpływ zagranicznych staży zawodowych (VET) na krajowe systemy edukacyjne w Europie Środkowo-Wschodniej” wzięliśmy pod lupę m.in. rozwój wspomnianych kompetencji transwersalnych.
Na czym polegają kompetencje transwersalne?
Kompetencje transwersalne można podzielić na trzy obszary:
• umiejętności pracy w zespole;
• umiejętności komunikacyjne;
• zwiększenie samodzielności w procesie uczenia się.
• umiejętności komunikacyjne;
• zwiększenie samodzielności w procesie uczenia się.
Jak się rozwijają dzięki stażom zagranicznym?
Największe znaczenie staże odgrywają w obszarach rozwoju kompetencji międzykulturowych, zawodowych i właśnie transwersalnych wśród uczniów.
Respondenci najwyżej ocenili wpływ staży zagranicznych na umiejętności pracy w zespole oraz komunikacyjne. W szczegółach prezentuje się to następująco:
• 96% – zwiększenie umiejętności pracy w zespole;
• 95% – zwiększenie umiejętności komunikacyjnych;
• 85% – zwiększenie samodzielności w procesie uczenia się
• 95% – zwiększenie umiejętności komunikacyjnych;
• 85% – zwiększenie samodzielności w procesie uczenia się
Uczniowie nabywają kompetencje przekrojowe w trakcie staży zagranicznych dzięki konieczności współpracy z osobami z różnych kultur. Wszystko to zaś wymaga elastyczności i dostosowania do odmiennych stylów pracy. Istotne jest także zrozumienie roli współpracy zarówno w realizacji szerszych celów, jak i w budowaniu relacji opartych na zaufaniu.
Szkoły z większym doświadczeniem w projektach mobilności wprowadzają też bardziej wymagające kryteria rekrutacji do udziału w zagranicznych stażach i praktykach, np. kładąc nacisk na samodzielność uczniów w przygotowaniu do rozmowy kwalifikacyjnej czy stworzeniu własnego CV. Zdaniem badanych takie podejście sprzyja inicjatywie, samodzielności oraz większej odpowiedzialności za własny rozwój, wzmacniając dodatkowo kompetencje transwersalne uczniów.
O badaniu
Badanie zostało zrealizowane w ramach międzynarodowego projektu pn. „Wpływ zagranicznych staży zawodowych (VET) na krajowe systemy edukacyjne w Europie Środkowo-Wschodniej”, koordynowanego przez Polskę. W projekcie biorą udział również Węgry, Słowenia, Łotwa, Czechy i Rumunia. Jednym z celów badania było przyjrzenie się temu, jakie znaczenie mają mobilności uczniów na ich rozwój, na kształtowanie kompetencji ważnych zarówno dla funkcjonowania w szkole, jak i budowania przyszłych ścieżek kariery.
W badaniu ankietowym poprosiliśmy przedstawicieli szkół biorących udział w programie Erasmus+, by na 5-stopniowej skali odnieśli się do 20 stwierdzeń. Stwierdzenia te dotyczyły oceny wpływu zagranicznych staży na kompetencje, motywacje do nauki, relacje szkolne oraz ścieżki edukacyjne uczniów uczestniczących w mobilnościach.